مراقبت‌های بعد از عمل دیسک کمر؛ از خوابیدن تا ورزش و تغذیه

بهمن ۶, ۱۴۰۳
بعد از عمل دیسک کمر

بعد از عمل دیسک کمر کی می‌توانم به روال عادی زندگی برگردم؟ این پرسش بسیاری از کسانی است که قرار است عمل دیسک کمر را انجام دهند، یا اخیرا این عمل را انجام داده‌اند. مراقبت‌های بعد از عمل دیسک کمر معمولاً شامل نکاتی در رابطه با نحوه خوابیدن، تغذیه مناسب، نوع ورزش، زمان بازگشت به کار و زمان داشتن رابطه جنسی می‌شود.

کدام عمل دیسک کمر را انجام داده‌اید؟

بعضی از مراقبت‌های بعد از عمل دیسک کمر، مراقبت‌های مشترک هستند و فرقی نمی‌کند که عمل باز انجام داده‌اید یا عمل بسته، اما در موارد دیگر، مراقبت‌های بعد از عمل دیسک به این بستگی دارد که کدام نوع عمل را انجام داده‌اید.

این اطلاعات فقط مراقبت‌های بعد از جراحی‌های کم‌تهاجمی دیسک کمر را شامل می‌شود. مراقبت‌های بعد از جراحی باز تهاجمی (سنتی) دیسک کمر که شامل برش چندسانتی‌متری و دوره نقاهت طولانی‌تری می‌شود، بسیار متفاوت است.

مراقبت‌های مشترک بعد از عمل باز و بسته دیسک کمر

در بعضی از مراقبت‌های بعد از عمل دیسک کمر، فرقی نمی‌کند که جراحی باز (آندوسکوپی یا میکروسکوپی) انجام‌ داده‌اید یا جراحی بسته (تزریق). در هر دو مورد، این موارد را باید رعایت کنید.

بعد از عمل دیسک کمر چگونه بخوابم؟

نحوه خوابیدن و بلندشدن بعد از عمل دیسک کمر

بهترین حالت خوابیدن تا یک هفته بعد از عمل دیسک کمر، خوابیدن به پشت به همراه یک بالش نرم زیر زانوها است، اما بعد از یک الی دو هفته، می‌توانید خوابیدن به پهلو را هم امتحان کنید و درصورتی‌که به کمر شما فشار نیاورد، در طول شب علاوه بر پشت، می‌توانید به پهلو هم بخوابید. خوابیدن روی شکم، اصلا توصیه نمی‌شود.

تشک مناسب برای بعد از عمل دیسک، نباید خیلی نرم یا خیلی سفت باشد، بلکه باید از فرو رفتن بدن در طول شب جلوگیری کند. اگر تشک شما در اثر استفاده گود شده است، بهتر است برای بعد از عمل دیسک، آن را تعویض کنید.

بعد از عمل دیسک کمر، چه ورزش‌‌هایی مفید و مضر هستند؟

ورزش‌‌هایی مفید و مضر یعد از عمل دیسک کمر

  • ورزش‌های مفید: معمولاً از ۱ هفته بعداز عمل، انجام فعالیت‌های کم‌تحرک و سبک مانند دوچرخه ثابت، شنای سبک و پیاده‌روی توسط پزشک پیشنهاد می‌شود.
  • ورزش‌های مضر: ورزش‌هایی که شامل دویدن، پریدن و خم‌شدن هستند تا برطرف‌شدن کامل علائم پس از عمل دیسک کمر ممنوع هستند، هنگام دویدن، فشار ۳-۴ برابر وزن بدن شما روی هر پا وارد می‌شود و دیسک‌ها تحت‌فشار زیادی قرار می‌گیرند. همچنین بهتر است از انجام تمریناتی مانند اسکوات و لانج که به کمر فشار می‌آورند، خودداری کنید.

بعد از عمل دیسک کمر، تا کی باید فیزیوتراپی بروم؟

فیزیوتراپی بعد از عمل دیسک کمر

تقریبا از یک هفته بعد از انجام عمل و پس از معاینه پزشک، تمرینات فیزیوتراپی برای حدود ۲ الی ۶ هفته آغاز می‌شوند. این تمرینات عضلات ناحیه کمر را تقویت و از عود کردن مشکل دیسک کمر جلوگیری می‌کنند. تعداد جلسات فیزیوتراپی و نوع تمرینات آن به‌شدت آسیب دیسک کمر و نتیجه عمل دیسک بستگی دارد.

بعد از عمل دیسک کمر، چه داروهایی باید مصرف کنم؟

داروهای بعد از عمل دیسک کمر

بعد از هر عمل دیسک کمر، معمولاً پزشک متناسب با شدت درد بیمار، داروهایی برای کنترل درد و التهاب تجویز می‌کند. این داروها ممکن است شامل مسکن‌هایی مانند نوافن یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن شود.

بعد از عمل دیسک کمر، چه غذاهایی مفید و مضر هستند؟

رژیم غذایی بعد از عمل دیسک کمر

  • غذاهای مفید: مصرف غذاهایی که به ترمیم بافت‌ها، کاهش التهاب و تقویت استخوان‌ها کمک می‌کنند ضروری است، مانند پروتئین‌های کم‌چرب مانند مرغ، ماهی، تخم‌مرغ و حبوبات، چربی‌های سالم حاوی امگا-۳ که ضدالتهاب است. کلسیم و ویتامین D هم برای ساخت استخوان و ترمیم آن ضروری هستند و باید در رژیم غذایی شما گنجانده شوند.
  • غذاهای مضر: فست‌فودها و غذاهای فراوری‌شده التهاب را افزایش می‌دهند. مصرف قند و شکر و چربی‌های ترانس موجود در غذاهای سرخ‌کردنی، پیتزا و شیرینی‌ها هم به دلیل افزایش التهاب بدن، باعث کاهش سرعت بهبود دیسک کمر می‌شود.

موضوع مهم درمورد تغذیه بعد از عمل دیسک کمر، علاوه بر تأمین ویتامین‌های موردنیاز بدن، حفظ وزن و جلوگیری از اضافه‌وزن است. استفاده از فیبرها (سبزیجات، میوه، حبوبات و غلات) می‌تواند از اضافه‌وزن پیشگیری کند.

بعد از عمل دیسک کمر، چه مکمل‌هایی مصرف کنم؟

مکمل مورد نیاز بعد از عمل دیسک کمر

بعد از عمل دیسک کمر، باید مکمل‌هایی که به تقویت استخوان‌ها، و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده کمک می‌کنند، مصرف شود، از جمله مکمل‌هایی مانند ویتامین D، امگا ۳، کلسیم، و ویتامین K2 (برای کمک به جذب کلسیم در استخوان‌ها) (منبع).

مراقبت‌های بعد از عمل باز (کم‌تهاجمی) دیسک کمر

مراقبت‌های بعد از عمل باز دیسک کمر

معمولاً ۶ هفته بعد از انجام عمل آندوسکوپی یا میکروسکوپی دیسک کمر (عمل‌های باز کم‌تهاجمی)، فرد می‌تواند به بیشتر فعالیت‌های روزمره مانند رانندگی، کارهای خانه، ورزش سبک، و شغل خود برگردد.

عمل باز دیسک کمر معمولاً شامل جراحی دیسک کمر با لیزر (آندوسکوپی) یا جراحی میکروسکوپی می‌شود. این روش جراحی به‌دلیل برش کوچک (کمتر از ۱۰ میلی‌متر) روی بدن، دوره نقاهت بسیار کوتاه‌تری نسبت به جراحی باز تهاجمی (سنتی) دارد، اما بعد از این نوع عمل هم باید در کوتاه‌مدت و بلندمدت، بعضی از نکات را رعایت کنید.

چند ساعت بعد از عمل دیسک کمر می‌توانید استحمام کنید و محدودیتی در این زمینه وجود ندارد، اما باید تا چند روز از لیف کشیدن روی ناحیه‌ جراحی خودداری کنید.

بعد از عمل دیسک کمر، حتما باید از توالت فرنگی استفاده کنید. ارتفاع توالت فرنگی، استحکام آن و داشتن دسته یا تکیه‌گاه در دو طرف آن بسیار اهمیت دارد. تکیه‌گاه در اطراف کمک می‌کند تا هنگام نشستن یا برخاستن، فشاری به کمر شما وارد نشود.

ممکن است یک تا دو هفته بعد از عمل دیسک با لیزر یا جراحی میکروسکوپی، تمرینات فیزیوتراپی شروع شود، اما برای انجام ورزش، معمولاً لازم است چند هفته صبر کنید تا فیزیوتراپ زمان مناسب برای تمرینات ورزشی را تشخیص دهید.

برای آشنایی با ورزش‌هایی که بعد از عمل دیسک کمر مجاز و ممنوع هستند، اینجا را بخوانید.

اکثر افراد معمولاً ۲ هفته بعد از انجام عمل دیسک کمر می‌توانند رانندگی کنند، اما بهتر است بیش از ۳۰ دقیقه رانندگی نکنید و به محض اینکه کمی در ناحیه کمر احساس خستگی کردید، رانندگی را متوقف کنید و حرکات کششی مناسب انجام دهید.

درمورد کارهایی که نیاز به فعالیت فیزیکی سنگین ندارند یا بیشتر نیازمند نشستن هستند (مانند شغل‌های دفتری)، معمولاً پس از ۲ هفته و با تشخیص پزشک می‌توانید به محل کار خود برگردید.

درمورد مشاغلی مانند پرستاری یا فروشندگی که نیاز به ایستادن طولانی دارند، فرد ممکن است لازم باشد مدت بیشتری از محیط کار دور بماند و تمرینات فیزیوتراپی انجام دهد، اما درمورد مشاغلی که نیازمند فعالیت سنگین هستند، باید چندماه فاصله بیفتد. ممکن هم هست که پزشک، به تغییر شغل توصیه کند.

درصورتی‌که روند بهبود دیسک کمر زیرنظر پزشک به‌درستی طی شده باشد، از ۶ هفته بعد از عمل باز دیسک کمر می‌توانید نزدیکی و رابطه جنسی داشته باشید. بهتر است بعد از این زمان هم مراقب باشید تا فشار ناگهانی یا مضاعفی به ناحیه دیسک شما وارد نشود (منبع).

درصورتی‌که مشکل دیسک کمر شما تا حد زیادی برطرف شده باشد و اضافه‌وزن ناشی از بارداری باعث تشدید مشکل یا عود کردن آن نشود، می‌توانید با مشورت پزشک اقدام به بارداری کنید.

اگر می‌خواهید کیف یا کوله‌پشتی سنگینی حمل کنید یا کودک خود را بلند کنید، بهتر است حداقل تا ۶ هفته دست نگه دارید. خم‌شدن و بلندکردن اجسام سنگین فشار زیادی به مهره‌های کمر شما وارد می‌کند، اما بعد از ۲ هفته و با مشورت پزشک، می‌توانید کیسه خرید یا کیف سبک حمل کنید.

اگر درد و علائمی ندارید و با پزشک خود مشورت کرده‌اید، می‌توانید بعد از ۲ هفته سفر کنید. البته بهتر است مسیر کوتاه باشد و هر ۳۰-۴۰ دقیقه هم به کمر خود استراحت دهید.

تا ۴ الی ۶ هفته بعد از عمل باز دیسک کمر، باید از خم‌شدن مکرر، دولا شدن، مدت طولانی ایستادن و جابه‌جایی وسایل سنگین‌تر از ۲-۳ کیلو پرهیز کنید. بعد از ۲ الی ۳ هفته می‌توانید کارهای سبک در خانه انجام دهید. در این مدت بهتر است از دیگران برای انجام کارهای خانه کمک بگیرید (منبع).

مراقبت‌های بعد از عمل بسته دیسک کمر

مراقبت‌های بعد از عمل بسته دیسک کمر

معمولاً ۳ روز بعد از انجام عمل پارگی دیسک کمر مثل عمل بسته دیسک کمر (کودال لایزیز، بلوک عصبی)، فرد می‌تواند به بیشتر فعالیت‌های روزمره مانند رانندگی، کارهای خانه، ورزش سبک، و شغل خود برگردد.

در عمل بسته دیسک کمر، هیچ برشی روی سطح پوست ایجاد نمی‌شود و این عمل صرفاً از طریق تزریق‌ به ناحیه دیسک کمر انجام می‌شود، دو روش اصلی و معمول عمل بسته، تزریق کودال لایزیز، و بلوک عصبی هستند. دوره نقاهت عمل بسته نسبت به عمل باز، کمتر است و فرد زودتر می‌تواند به فعالیت‌های روزمره خود برگردد.

بعد از انجام تزریق (عمل بسته) می‌توانید استحمام کنید. البته بهتر است چند ساعت بگذرد تا اثر داروهای آرام‌بخش هم از بین بروند. از بعد از عمل دیسک باید فقط از توالت فرنگی استفاده کنید تا فشار اضافه‌ای به مهره‌های کمر شما وارد نشود.

درصورتی‌که شغل شما نیازمند ایستادن طولانی یا فعالیت بدنی سنگین نیست و لازم است بیشتر بنشینید، می‌توانید بین ۱ تا ۳ روز بعد از انجام عمل بسته به محل کار خود برگردید.

بعد از بازگشت به محل کار، بهتر است از صندلی ارگونومیک استفاده کنید یا پشتی کوچک و مناسبی پشت کمر خود قرار دهید. همچنین باید هر ۳۰ دقیقه، کمی راه روید یا حرکات کششی انجام دهید تا به دیسک فشار زیادی وارد نشود.

عمل بسته صرفاً با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و نیازی به بیهوشی ندارد، اما به دلیل استفاده از داروهای آرام‌بخش و مسکن، بهتر است تا ۱ روز بعد از عمل بسته دیسک کمر، رانندگی نکنید .

بهتر است تا ۵ روز الی یک هفته، از انجام ورزش خودداری کنید. بعد از چند روز استراحت و درصورت موافقت پزشک، می‌توانید ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی و شنا به مدت کوتاه انجام دهید و به‌تدریج زمان و نوع تمرینات خود را با مشورت فیزیوتراپ، به حالت قبل برگردانید.

سعی کنید تا چند روز بعد از عمل بسته دیسک کمر از انجام فعالیت‌هایی که به ناحیه کمر شما فشار می‌آورند، خودداری کنید. بهتر است رابطه جنسی را به حداقل بعد از یک هفته، در صورت عدم وجود علائمی مانند درد کمر موکول کنید.

بهتر است تا یک هفته بعد از عمل بسته که معمولاً تزریق به‌تدریج شروع به اثرگذاری می‌کند، از حمل کردن وسایل سنگین که به ناحیه کمر و دیسک فشار مضاعف وارد می‌کنند، خودداری کنید. اگر شغل شما حمل وسایل سنگین را ایجاب می‌کند، حتما قبل از شروع به کار با پزشک مشورت کنید.

۱ روز بعد از عمل بسته دیسک کمر می‌توانید به سفر بروید. البته برای سفرهایی با مسافت طولانی بهتر است حتما با پزشک خود مشورت کنید. به‌طورکلی در طول سفر بهتر است هر زمان که کمی احساس خستگی در ناحیه کمر کردید، از ماشین پیاده شوید.

چند روز بعد از عمل بسته می‌توانید کارهای روزمره و سبک انجام دهید، اما باید از دولا شدن مکرر و طولانی مدت، زیاد ایستادن و جابه‌جایی اشیاء سنگین خودداری کنید. بعد از یک هفته و با مشورت پزشک، می‌توانید به‌تدریج به عمده کارهای روزمره خود برگردید.

فهرست مطالب