آمپول کمردرد، هم میتواند تسکین‌دهنده موقت باشد و هم ممکن است بتواند علت کمردرد را درمان کند؛ این موضوع به این بستگی دارد که درگیر چه نوع کمردردی هستید و پزشک، چه آمپولی را برای شما تجویز کرده است. آمپول برای کمردرد معمولا شامل آمپول‌های مسکن، ضدالتهاب و شل‌کننده عضلات می‌شود؛ اما در سال‌های اخیر، آمپول‌های تخصصی (یا تزریق‌های مداخله‌ای) هم رواج پیدا کرده‌اند که در بعضی از شرایط می‌توانند علت اصلی کمردرد را برای همیشه درمان کنند.
فقط بعد از مراجعه به پزشک و تعیین علت کمردرد مشخص می‌شود که آیا آمپول میتواند کمردرد شما را به طور کامل درمان کند یا فقط تسکین موقت است و باید از روش‌های درمانی دیگری استفاده کنید. به هیچ‌وجه به صورت خودسرانه به تزریق آمپول کمردرد اقدام نکنید.
🎯 در یک نگاه: کدام آمپول برای کدام کمردرد؟
در جدول زیر نوع کمردرد خود و دسته آمپول‌های متناسب با آن را پیدا کنید.
| کمردرد معمولی (درد ساده کمر) |
| درد محدود به کمر، بدون انتشار به پاها، اغلب با گرفتگی عضلات |
| شل‌کننده عضلات، ضدالتهاب غیراستروئیدی |
| کمردرد عصبی (سیاتیک یا دیسک) |
| درد شدید ناشی از سیاتیک یا دیسک، گاهی با انتشار به پاها، بی‌حسی یا گزگز |
| شل‌کننده عضلات، ضدالتهاب غیراستروئیدی، ضدالتهاب استروئیدی |
| کمردرد مقاوم به درمان |
| درد حاد یا مزمن (بیش از ۳ ماه) که به درمان‌های اولیه (دارو، آمپول، فیزیوتراپی) پاسخ نداده‌اند. |
| تزریق‌های مداخله‌ای |
آیا آمپول، کمردرد من را خوب می‌کند؟
آمپول‌ها گاهی می‌توانند مشکل کمردرد را به طور کامل برطرف کنند، اما گاهی هم فقط موقتا تسکین می‌دهند و بعد از مدتی درد دوباره برمی‌گردد. به‌طورکلی آمپول‌ها زمانی مؤثرند که در مسیر درمان صحیح و زیر نظر پزشک استفاده شوند؛ نه به‌عنوان راه‌حل فوری و تکراری بدون درمان علت اصلی.
آمپول به بهبود کمردرد کمک می‌کند اگر…
✅ درد ساده و عضلانی دارید: اگر کمردردتان به‌تازگی شروع شده، بعد از فعالیت سنگین یا بد نشستن اتفاق افتاده و فقط در ناحیه کمر حس می‌شود، به احتمال زیاد مشکل شما عضلانی است. در این موارد، تزریق یک یا دو دوز آمپول شل‌کننده عضلات یا مسکن، در کنار استراحت و مراقبت میتواند باعث بهبود کامل کمردرد شود.
✅ درد مزمن، شدید یا با علائم عصبی دارید: اگر کمردرد شما همراه با درد تیرکشنده به پا، گزگز یا بی‌حسی است، و دیسک، سیاتیک یا آرتروز دارید و مصرف دارو و آمپول مسکن مؤثر نبوده، پزشک احتمالا آمپول‌های تخصصی (معروف به تزریق‌های مداخله‌ای) را تجویز می‌کند. این آمپول‌ها التهاب ریشه عصب را کم می‌کنند و در بسیاری از موارد به درمان علت اصلی کمردرد کمک می‌کنند.
آمپول کافی نیست اگر…
❌ کمردرد ساده و عضلانی دارید؛ اما بعد از تزریق مراقب نیستید. آمپول‌ها می‌توانند کمردردهای معمولی همراه با گرفتگی عضلات را فورا تسکین دهند اما اگر بدون اصلاح سبک زندگی و تقویت عضلات، بلافاصله به کارهای سنگین یا عادت نشستن ناصحیح برگردید، درد دوباره برمی‌گردد و تزریق آمپول کافی نیست.
❌ کمردردتان ناشی از دیسک یا سیاتیک است؛ اما فقط به تزریق کورتون تکیه می‌کنید. آمپول‌های کورتیکواستروئید، التهاب عصب را سریعاً کاهش می‌دهند اما این اثر موقتی است و تا وقتی علت اصلی کمردرد برطرف نشود، با هر فشار کوچکی، درد دوباره برمی‌گردد. بدون پیگیری درمان‌های اصلی مثل فیزیوتراپی، ورزش‌درمانی یا حتی گاهی جراحی، آمپول کمکی به شما نمی‌کند.
❌ قبلاً از آمپول‌های تخصصی استفاده کرده‌اید؛ اما هنوز درد دارید. اگر حتی تزریق‌های مداخله‌ای را هم انجام داده‌اید ولی هنوز درد و علائم سیاتیک یا دیسک کمر را دارید، این احتمال وجود دارد که یا تزریق به‌درستی انجام نشده، یا برنامه توان‌بخشی به‌درستی پیگیری نشده و یا ریشه عصب، به شدت تحت فشار است و درمان‌های کم‌تهاجمی و غیرجراحی مؤثر نیستند.
آمپول برای کمردرد معمولی
کمردرد معمولی بیشتر در اثر فعالیت بدنی سنگین، وضعیت نامناسب نشستن یا بلند کردن اجسام سنگین ایجاد می‌شود. در این حالت، درد معمولاً به پاها نمی‌زند، با حرکت بدتر نمیشود و بیشتر شبیه یک گرفتگی یا کوفتگی است. البته گرفتگی و التهاب عضلات، معمولا هم‌زمان اتفاق می‌افتد و پزشک ممکن است هر دو نوع آمپول را تجویز کند.
اثر این آمپول‌ها معمولاً چند ساعت تا یک روز باقی می‌ماند و در کنار استراحت و اصلاح سبک زندگی، می‌توانند به تسکین کامل کمک کنند.
در جدول زیر، نوع آمپول، کارکرد اصلی آن و نام هر کدام از آمپول‌های زیرمجموعه آن را می‌بینید.
| ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی |
| اگر کمردرد ناشی از التهاب عضلات باشد |
| تریامسینولون، متیل پردنیزولون، دگزامتازون، بتامتازون، تتراکوزاکتاید |
| شل‌کننده عضلات |
| اگر کمردرد ناشی از گرفتگی عضلات باشد |
| متوکاربامول |
آمپول‌های ضدالتهاب غیراستروئیدی
در مواقعی که کمردرد، به دلیل التهاب خفیف یا متوسط در عضلات یا مفاصل ایجاد شده باشد و داروهای خوراکی ضدالتهاب مؤثر نباشند، از آمپول‌های ضدالتهاب غیراستروئیدی استفاده می‌شود. این آمپول‌ها برای کمردرد با علائم عصبی مثل انتشار درد به پاها، گزگز و بی‌حسی کاربرد چندانی ندارند و مؤثر نیستند.
تزریق این آمپول‌ها معمولا در مراحل اولیه کمردرد و به صورت عضلانی انجام می‌شود. هدف اصلی هم این است که فرد با تسکین درد، بتواند مدتی استراحت کند و تمرینات ورزشی خانگی انجام دهد تا کمردرد به طور کامل بهبود پیدا کند.
آمپول‌های ضدالتهاب غیراستروئیدی اگرچه حاوی کورتون نیستند اما تزریق مکرر و بلندمدت آن‌ها میتواند عوارض گوارشی و کلیوی داشته باشد.
آمپول دیکلوفناک
آمپول دیکلوفناک یکی از رایج‌ترین داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی برای کمردردهای حاد، درد عضلانی یا دردهای ناشی از رگ‌به‌رگ شدن و کشیدگی است. این آمپول مانند بقیه ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی، با مسدود کردن مسیر مواد شیمیایی التهابی در بدن، درد و التهاب را کاهش می‌دهد و برای دردهای شدید و ناگهانی تسکین خوبی فراهم می‌کند؛ اما درمان علت اصلی نیست و نباید طولانیمدت استفاده شود.
⏱ شروع و ماندگاری اثر: شروع اثر ۱۵ تا ۳۰ دقیقه، ماندگاری ۶ تا ۸ ساعت
📍 محل تزریق: تزریق عضلانی
⚠️ نکات احتیاطی: ممکن است در بعضی از افراد، موقتا باعث سوزش معده، سردرد، سرگیجه، بالا رفتن فشار خون شود. برای جلوگیری از آسیب گوارشی، بهتر است با معده خالی تزریق نشود.
❌ منع مصرف: در افرادی با زخم معده، نارسایی کلیه یا کبد، آسم، و در دوران بارداری (به‌ویژه سه‌ماهه سوم) نباید تزریق شود.
آمپول کتورولاک
آمپول کتورولاک یکی از آمپول‌های ضدالتهابی است که زود اثر می‌گذارد و به همین دلیل بیشتر برای کاهش سریع کمردردها حاد و ناگهانی، و درد سیاتیک استفاده می‌شود. کتورولاک معمولاً زمانی تجویز می‌شود که درد آن‌قدر زیاد است که با مسکن‌های معمولی کنترل نمیشود، اما هنوز نیاز به کورتون ندارد.
⏱ شروع و ماندگاری اثر: شروع اثر در کمتر از ۳۰ دقیقه، با ماندگاری حدود ۶ ساعت
📍 محل تزریق: تزریق عضلانی
⚠️ نکات احتیاطی: میتواند باعث سوزش معده، تهوع، سرگیجه یا افزایش فشار خون شود. اگر با داروهای دیگر NSAID یا الکل ترکیب شود، خطر خونریزی گوارشی افزایش می‌یابد.
❌ منع مصرف: در بیماران مبتلا به زخم معده، خونریزی فعال، نارسایی کلیه، بارداری (مخصوصاً سه‌ماهه سوم)، آسم حساس به NSAID یا بعد از جراحی قلب (CABG) نباید استفاده شود.
آمپول پیروکسیکام
آمپول پیروکسیکام برای تسکین درد و التهاب در کمردردهای حاد، دردهای عضلانی یا کمردرد ناشی از آرتروز تجویز می‌شود. پیروکسیکام در مقایسه با ضدالتهابی مانند کتورولاک، دیرتر جذب می‌شود و به همین دلیل اثربخشی طولانی‌تری دارد؛ بنابراین بیشتر برای دردهایی تجویز می‌شود که نیاز به کنترل نسبتاً پایدار در طول روز دارند.
⏱شروع و ماندگاری اثر: شروع در ۳۰ تا ۶۰ دقیقه، ماندگاری بین ۱۲ تا ۲۴ ساعت
📍 محل تزریق: عضلانی، معمولاً به‌صورت تک‌دوز یا در یک دوره کوتاه چند روزه
⚠️ نکات احتیاطی: ممکن است باعث ناراحتی معده، تهوع، سرگیجه، خشکی دهان یا افزایش آنزیم‌های کبدی شود. البته این عوارض در همه افراد ایجاد نمیشود و معمولاً خفیف و موقتی هستند. در بیماران با مشکلات گوارشی یا فشار خون بالا باید با احتیاط مصرف شود.
❌ منع مصرف: در افراد با سابقه زخم یا خونریزی گوارشی، نارسایی کبد یا کلیه، حساسیت به NSAIDها، و در دوران بارداری و شیردهی نباید تزریق شود.
آمپول شل‌کننده عضلات
آمپول شل‌کننده عضلات زمانی تجویز می‌شوند که علت اصلی کمردرد، گرفتگی یا اسپاسم عضلانی در اثر فشار مکانیکی بر کمر (مثلا بد نشستن یا فعالیت بدنی سنگین) باشد. این آمپول بهطور موقت انقباض عضلات و کمردرد را کاهش می‌دهد و معمولا اگر با استراحت چندروزه همراه شود، به بهبود کامل کمردرد کمک می‌کند.
در دنیا انواع مختلفی از این داروها وجود دارد، اما در ایران فعلاً فقط «متوکاربامول» به‌صورت آمپول در دسترس است. گاهی هم پزشک‌ها از آمپول‌هایی مثل «کتورولاک» یا «دیکلوفناک» استفاده می‌کنند که ترکیب مسکن و ضدالتهاب دارند و در کنار آن ممکن است کمی از گرفتگی عضله هم کم کنند.
آمپول متوکاربامول
آمپول متوکاربامول برای کاهش گرفتگی و اسپاسم عضلات استفاده می‌شود؛ البته درد را بهطور مستقیم کم نمی‌کند، ولی چون عضله را از حالت انقباض در می‌آورد، باعث تسکین تدریجی و آرام‌شدن ناحیه دردناک می‌شود. آمپول متوکاربامول مستقیماً روی خود عضله اثر نمی‌گذارد، بلکه روی سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) اثر می‌کند و همین موضوع باعث می‌شود عضلات فرصت ریلکس شدن پیدا کنند و از حالت اسپاسم بیرون بیایند.
⏱ شروع و ماندگاری اثر: شروع در ۳۰ دقیقه، ماندگاری ۴ تا ۶ ساعت
📍 محل تزریق: بیشتر عضلانی، گاهی وریدی
⚠️ نکات احتیاطی: خواب‌آور است، و رانندگی و کار با ماشین‌آلات تا چندساعت بعد از تزریق ممنوع است.
❌ منع مصرف: در نارسایی شدید کبد، بیماران با سابقه تشنج و صرع، و در بارداری و شیردهی انجام نمیشود.
آمپول برای کمردرد عصبی (دیسک یا سیاتیک)
کمردردهای ناشی از مشکلات عصبی مانند دیسک کمر، سیاتیک یا آرتروز پیشرفته معمولاً با دردهای ساده و عضلانی تفاوت دارند. این دردها اغلب شدید، تیرکشنده و همراه با انتشار به پاها، بی‌حسی یا گزگز هستند که نشانه التهاب یا فشار روی ریشه‌های عصبی هستند.
به همین دلیل رایج‌ترین آمپول‌ها برای کمردرد عصبی (دیسک یا سیاتیک)، ضدالتهاب‌های حاوی کورتون یا بدون کورتون (استروئیدی یا غیراستروئیدی) هستند که باتوجه به شدت درد، یکی از آن‌ها انتخاب می‌شود. در صورت اسپاسم عضلانی شدید هم آمپول متوکاربامول تجویز می‌شود.
| ضدالتهاب‌های استروئیدی |
| رایج‌ترین آمپول برای کمردردهای عصبی |
| تریامسینولون، متیل پردنیزولون، دگزامتازون، بتامتازون، تتراکوزاکتاید |
| ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی |
| برای مراحل اولیه یا دردهای خفیف |
| دیکلوفناک، کتورولاک، پیروکسیکام |
| شل‌کننده عضلات |
| اگر درد با گرفتگی عضلات همراه باشد |
| متوکاربامول |
ضدالتهاب‌های استروئیدی
آمپول‌های ضدالتهاب استروئیدی یا حاوی کورتون، معمولا زمانی تجویز می‌شوند که کمردرد فرد بسیار شدید است و باید فورا درد و التهاب آن کاهش پیدا کند؛ این آمپول‌ها اگرچه فورا اثر می‌گذارند، اما برای درمان کمردرد کاربرد ندارند و بیشتر فرد را آماده می‌کنند تا بتواند سایر درمان‌ها از جمله انجام تمرینات فیزیوتراپی و تمرینات اصلاحی را پیگیری کند.
ضدالتهاب‌های استروئیدی، بیشتر به صورت عضلانی تزریق می‌شوند اما در موارد خاص، ممکن است اطراف مفصل، یا در فضای اپیدورال یا اطراف عصب هم تزریق شود.
تریامسینولون
از آمپول تریامسینولون برای کاهش التهاب شدید اطراف ریشه عصب استفاده می‌شود؛ این آمپول مخصوص کمردردهای شدید و حادی است که به‌دلیل فشار دیسک، آرتروز یا سیاتیک ایجاد شده‌اند و معمولاً با درد تیرکشنده، بی‌حسی یا گزگز همراه هستند.
آمپول تریامسینولون برخلاف مسکن‌ها، مستقیماً به سراغ منشأ درد می‌رود و التهاب عمیق اطراف عصب یا مفصل را هدف قرار می‌دهد.
⏱ شروع و ماندگاری اثر: اثر آن بین ۱ تا ۳ روز بعد از تزریق شروع می‌شود و ممکن است از چند هفته تا چند ماه باقی بماند.
📍 محل تزریق: بیشتر به‌صورت تزریق تخصصی در فضای اپیدورال یا اطراف عصب انجام می‌شود، گاهی هم عضلانی تزریق می‌شود.
⚠️ نکات احتیاطی: ممکن است باعث افزایش قند خون، بی‌خوابی، تپش قلب یا ضعف سیستم ایمنی شود. در افراد دیابتی، مبتلا به فشار خون یا مستعد عفونت، با احتیاط استفاده می‌شود.
❌ منع مصرف: در مواردی مثل عفونت فعال، زخم معده، پوکی استخوان شدید یا حساسیت به کورتون‌ها نباید تزریق شود. مصرف مکرر هم ممکن است به تحلیل عضلات یا استخوان منجر شود.
متیل پردنیزولون
آمپول متیل پردنیزولون هم مانند تریامسینولون، یک کورتون رایج برای کاهش التهاب در اطراف اعصاب کمر، و تسکین کمردرد ناشی از بیرون‌زدگی دیسک، دردهای سیاتیکی یا آسیب مفاصل است؛ آمپول متیل پردنیزولون معمولا زمانی تجویز می‌شود که ضدالتهاب‌های غیرکورتونی و شل‌کننده عضلات مؤثر نباشند و کمردرد با علائم عصبی مانند گزگز، بی‌حسی یا انتشار به پا همراه باشد.
⏱ شروع و ماندگاری اثر: شروع اثر از ۲۴ تا ۷۲ ساعت بعد از تزریق، با ماندگاری چند هفته‌ای
📍 محل تزریق: اغلب به‌صورت تزریق در ناحیه اپیدورال یا اطراف عصب، گاهی به صورت عضلانی
⚠️ نکات احتیاطی: ممکن است باعث افزایش قند خون، نوسانات خلقی، اختلال خواب یا ضعف سیستم ایمنی در بعضی از افراد شود. در افراد دیابتی یا دارای فشار خون بالا باید با دقت و زیر نظر پزشک مصرف شود.
❌ منع مصرف: در صورت وجود عفونت فعال، زخم معده، پوکی استخوان شدید یا حساسیت به کورتون‌ها، استفاده نمیشود. مصرف زیاد یا تکرارشونده میتواند عوارض بلندمدت ایجاد کند.
دگزامتازون
آمپول دگزامتازون یک کورتون قوی و سریع‌الاثر است و بیشتر در شرایط اورژانسی یا زمانی تجویز می‌شود که کمردرد شدید و غیرقابل‌تحمل است و نیاز به کاهش سریع التهاب و درد دارد. برخلاف تریامسینولون یا متیل پردنیزولون که اثر ماندگارتری دارند، دگزامتازون معمولاً برای کنترل فوری و کوتاه‌مدت درد کاربرد دارد و کمتر به عنوان گزینه اول برای درمان طولانیمدت انتخاب می‌شود.
⏱ شروع و ماندگاری اثر: شروع اثر در چند ساعت، ماندگاری ۲ تا ۳ روز
📍 محل تزریق: معمولاً عضلانی یا وریدی؛ گاهی در ترکیب با تزریق اپیدورال استفاده می‌شود.
⚠️ نکات احتیاطی: ممکن است در موقتا در بعضی از افراد باعث بی‌خوابی، تحریک‌پذیری، افزایش قند خون یا تپش قلب شود.
❌ منع مصرف: در افراد دارای عفونت فعال، خونریزی گوارشی، زخم معده یا پوکی استخوان شدید نباید تزریق شود.
بتامتازون
آمپول بتامتازون یکی از کورتون‌های پرکاربرد برای درمان التهاب‌های شدید در کمردرد ناشی از فتق دیسک، سیاتیک یا آرتروز است که میتواند درد تیرکشنده، بی‌حسی یا گزگز پا را کاهش دهد. بتامتازون دو نوع دارد؛ نوع دپوی آن که با عنوان آمپول روغنی شناخته می‌شود و جذب و اثرگذاری آن آهسته است و ماندگاری‌اش بیشتر. نوع دوم، سریع‌الاثر است با جذب سریع‌تر و ماندگاری کمتر.
⏱ شروع و ماندگاری اثر: شروع اثر (نوع سریع‌الاثر) در ۶ تا ۱۲ ساعت، ماندگاری ۱ تا ۳ روز- شروع اثر (نوع دپو یا آمپول روغنی) ۲۴ تا ۴۸ ساعت، ماندگاری چند هفته
📍 محل تزریق: بیشتر عضلانی، گاهی اوقات مفصلی یا اپیدورال (به‌صورت مداخله‌ای)
⚠️نکات احتیاطی: ممکن است در برخی از افراد به صورت موقت باعث افزایش قند خون، اختلال خواب، بی‌قراری یا تپش قلب شود. در افراد دارای دیابت یا مشکلات قلبی باید با احتیاط مصرف شود.
❌ منع مصرف: در صورت وجود عفونت فعال، زخم معده، پوکی استخوان یا حساسیت به داروهای کورتونی استفاده نمیشود. مصرف مداوم یا بی‌رویه بتامتازون هم میتواند عوارض جدی مانند ضعف عضلات یا تحلیل استخوان ایجاد کند.
تتراکوزاکتاید (سیناکتن)
آمپول تتراکوزاکتاید (سیناکتن) یک داروی خاص‌تر و کمتر رایج است که بیشتر برای بیمارانی با شرایط خاص التهابی یا آلرژیک که نمی‌توانند مستقیماً از کورتون‌ها استفاده کنند، تجویز می‌شود. این آمپول عملکرد غدد فوق‌کلیوی را تحریک می‌کند تا بدن خودش کورتون طبیعی (کورتیزول) ترشح کند. در موارد خاص کمردردهای مزمن یا مقاوم به درمان، ممکن است پزشک از این آمپول برای تسکین کمردرد استفاده کند.
⏱ شروع و ماندگاری اثر: ممکن است با تأخیر چند ساعته (بین ۶ تا ۱۲ ساعت) اثر بگذارد؛ ماندگاری هم به پاسخ بدن به ترشح کورتون بستگی دارد و بین ۱ تا ۵ روز متغیر است.
📍 محل تزریق: تزریق عضلانی
⚠️ نکات احتیاطی: ممکن است در برخی افراد باعث نوسان قند خون، افزایش فشار خون، تغییرات خلق‌وخو، یا اختلالات الکترولیتی شود. در بیماران با سابقه بیماری‌های کلیوی، قلبی یا هورمونی باید با احتیاط مصرف شود.
❌ منع مصرف: در بیماران با عفونت‌های فعال، سل، زخم گوارشی، نارسایی کلیه یا آلرژی به ACTH نباید ترزیق شود.
آمپول برای کمردرد مقاوم به درمان
منظور از کمردرد مقاوم به درمان، کمردردی است که با درمان‌های اولیه مانند دارو، آمپول‌های عضلانی و حتی فیزیوتراپی (بعد از ۶ تا ۸ جلسه) برطرف نشده و درد همچنان ادامه دارد یا یا در اثر عود دیسک کمر دوباره بازمی‌گردد. این نوع کمردرد ممکن است از ابتدا بسیار شدید باشد (مثلاً در بیرون‌زدگی شدید دیسک کمر)، یا به‌مرور زمان مزمن (بیش از ۳ ماه) شده باشد.
در این موارد اگر فرد شرایط لازم را داشته باشد، پزشک تزریق‌های مداخله‌ای را به او پیشنهاد می‌دهد که در فضای اطراف عصب تزریق می‌شوند و نه فقط به کاهش درد و التهاب، بلکه در بسیاری از موارد به درمان علت اصلی کمردرد (بیرون‌زدگی دیسک یا سیاتیک) کمک می‌کند.
تزریق‌های مداخله‌ای ممکن است با تزریق آمپول‌های شل‌کننده عضلات یا تقویتی (مثل گروه ب) همراه شوند، اما ضدالتهاب‌های غیراستروئیدی دیگر کاربردی ندارند.
تزریق‌های مداخله‌ای
استفاده از دستگاه فلوروسکوپ برای تزریق‌های مداخله‌ای
تفاوت اصلی تزریق‌های مداخله‌ای با آمپول‌های معمولی این است که به‌جای تزریق عضلانی، دارو مستقیماً در ناحیه‌ای از ستون فقرات که دچار آسیب یا التهاب شده، مانند اطراف ریشه عصب، داخل دیسک بیرون‌زده یا مفاصل بین‌مهره‌ای تزریق می‌شود.
به همین دلیل، هم اثربخشی بیشتر و ماندگارتری (از چند هفته تا ۶ ماه) در تسکین درد و کاهش التهاب دارند، و هم باید با دقت بالا در اتاق عمل و تحت هدایت تصویربرداری زنده مانند فلوروسکوپ انجام شوند تا دارو به محل درست تزریق شود و بافت‌های اطراف آسیب نبینند.
تزریق‌های مداخله‌ای نه‌تنها در تسکین کمردردهای مقاوم به درمان مؤثرند، بلکه در بسیاری از موارد با کاهش التهاب، می‌توانند باعث درمان علت اصلی کمردرد (از جمله فتق دیسک، التهاب موضعی یا فشار بر ریشه عصبی) شوند. اگر درمان به‌موقع و هدفمند انجام شود، بیمار پس از تزریق وارد مرحله توان‌بخشی و اصلاح سبک زندگی می‌شود و میتواند بدون نیاز به مصرف دارو به زندگی روزمره برمی‌گردد.
| تزریق‌های مداخله‌ای چگونه اثر می‌گذارند؟ |
| ترانسفورامینال استروئید |
| التهاب عصب، و درد تیرکشنده پا و کمر را کم می‌کند |
| بلوک عصبی |
| عصب را موقتا بی‌حس می‌کند و درد شدید را تسکین می‌دهد |
| اوزون تراپی |
| دیسک را کوچک‌تر می‌کند و فشار روی عصب را کم می‌کند |
| پی آر پی |
| باعث ترمیم طبیعی بافت آسیب‌دیده و کاهش التهاب می‌شود |
| دیسکوژل |
| دیسک بیرون‌زده را خشک و جمع می‌کند و درد را کاهش می‌دهد |
ترانسفورامینال استروئیدی
در مواقعی که فرد با کمردرد شدید ناشی از فشار بر عصب نخاعی مواجه است و تزریق عضلانی آمپول‌های ضدالتهاب استروئیدی مؤثر نیست، از این روش استفاده می‌شود. در این روش، داروی کورتیکواستروئید (حاوی کورتون)، همراه با بی‌حسی موضعی از طریق سوزنی به فضای اطراف ریشه عصبی (ترانسفورامینال)، تزریق می‌شود.
این تزریق بلافاصله با کاهش التهاب، فشار را از روی ریشه عصب برمی‌دارد و به بهبود علائم عصبی مانند گزگز و بی‌حسی و درد منتشرشده به پاها کمک می‌کند. ماندگاری اثر تزریق ترانسفورامینال استروئیدی معمولاً به شدت بیماری، پاسخ بدن و شرایط خاص او بستگی دارد؛ اما به‌طورکلی تسکین کمردرد در بیماران از چند هفته تا چند ماه (معمولاً ۱ تا ۳ ماه) ادامه دارد.
بلوک عصبی
تزریق بلوک عصبی یکی از انواع آمپول‌هایی است که برای درمان تنگی کانال نخاعی استفاده می‌شود و از روش‌های بسیار مؤثر در تسکین یا حتی درمان کمردردهای ناشی از سیاتیک یا دیسک کمر به‌شمار می‌رود. مطالعات نشان می‌دهند که حدود ۵۰ درصد افراد بعد از انجام بلوک عصبی، دیگر نیازی به پیگیری درمان دیگری ندارند و کمردرد آن‌ها بهبود پیدا می‌کند. اثربخشی بلوک عصبی از چند هفته تا ۶ ماه میتواند ماندگار باشد.
این روش زمانی کاربرد دارد که یک عصب خاص تحت فشار باشد؛ در این روش، داروی بی‌حسی و گاهی کورتون، دقیقاً در اطراف عصبی که تحت فشار است تزریق می‌شود تا برای مدتی مسیر انتقال پیام درد را مسدود کند. برخلاف تزریق اپیدورال که چند عصب را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، بلوک عصبی روی یک عصب مشخص تمرکز دارد.
اوزون‌تراپی
اوزون تراپی برای تسکین و گاهی درمان کمردردهای مزمن، به‌ویژه ناشی از بیرون‌زدگی دیسک کاربرد دارد و مطالعات نشان می‌دهند که اثربخشی آن میتواند تا ۶ ماه ادامه داشته باشد (منبع).
در روش اوزون تراپی، ترکیبی از گاز اوزون و اکسیژن کار با کمک دستگاه تصویربرداری و با سوزن نازک به اطراف دیسک آسیب‌دیده تزریق می‌شود. اوزون باعث می‌شود التهاب اطراف دیسک کم شود و خون‌رسانی بهتر شود؛ همین موضوع به کاهش درد کمک می‌کند.
پی آر پی
تزریق پی آر پی به ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده در ناحیه دیسک یا مفاصل کمری کمک می‌کند و از این طریق، باعث کاهش التهاب به طور طبیعی و تسکین کمردرد می‌شود.
در روش تزریق پی آر پی (پلاسمای غنی از پلاکت)، ابتدا مقداری خون از بیمار گرفته می‌شود، سپس خون در دستگاهی به نام سانتریفیوژ قرار می‌گیرد تا پلاکت‌ها جدا شوند. این پلاکت‌ها که حاوی پروتئین‌های خاصی برای ترمیم بافت‌ها هستند، به ناحیه آسیب‌دیده ستون فقرات، مانند دیسک یا مفاصل کمری، تزریق می‌شوند.
مطالعات نشان می‌دهند که بیش از ۵۰% بیماران، بعد از تزریق پی ار پی تا ۳ ماه تسکین درد قابل‌توجهی را تجربه کرده‌اند و برای برخی افراد، تسکین درد و بهبود عملکرد حرکتی تا ۶ ماه هم ادامه داشته است.
دیسکوژل
اگر کمردرد ناشی از فتق دیسک باشد، دیسکوژل یکی از آمپول‌های مؤثر برای تسکین کمردرد است. در این روش، ماده دیسکوژل (ترکیبی از اتانول، سلولز و تنگستن) به داخل دیسک آسیب‌دیده تزریق می‌شود تا با کاهش آب داخل دیسک، حجم آن را کم کند و فشار روی اعصاب اطراف را کاهش دهد.
این روش برای بیمارانی که کمردرد مزمن دارند و به درمان‌های معمولی مانند دارو، فیزیوتراپی یا تزریق استروئید پاسخ نداده‌اند، اما هنوز نیاز به جراحی باز ندارند، مناسب است.
مطالعات هم نشان داده‌اند که تزریق دیسکوژل میتواند بین ۶ ماه تا یک سال، کمردرد و مشکلات حرکتی را تا حد زیادی کاهش دهد و در این مدت، افراد را از مصرف داروهای مسکن بی‌نیاز کند.
سوالات متداول
بهترین آمپول مسکن برای کمردرد کدام است؟
بهترین آمپول کمردرد بستگی به نوع و شدت کمردرد دارد. برای دردهای عضلانی یا التهابی، آمپول‌هایی مثل دیکلوفناک یا کتورولاک به‌عنوان ضدالتهاب قوی و مسکن سریع‌الاثر استفاده می‌شوند. در موارد شدید یا دردهایی که با فشار بر عصب همراه‌اند، ممکن است از آمپول‌های کورتونی مثل تریامسینولون یا متیل پردنیزولون با تجویز پزشک استفاده شود..
آمپول d3 برای کمردرد مؤثر است؟
آمپول ویتامین D3 بهطور مستقیم درد را تسکین نمیدهد، اما در کسانی که دچار کمبود این ویتامین هستند، میتواند به کاهش دردهای عضلانی و استخوانی مزمن کمک کند. در دردهای حاد یا ناگهانی اثر فوری ندارد، ولی نقش مهمی در حفظ سلامت استخوان و عضلات در طولانیمدت دارد.
آمپول پروژسترون برای کمردرد خوب است؟
پروژسترون دارویی هورمونی است و بهطور مستقیم برای تسکین کمردرد استفاده نمیشود. با این حال، در برخی زنان، دردهای ناحیه پایین کمر ممکن است در ارتباط با اختلالات هورمونی یا قاعدگی باشد. در چنین مواردی، آمپول پروژسترون میتواند به تنظیم وضعیت هورمونی کمک کند و بهطور غیرمستقیم درد را کاهش دهد.
آمپول کمردرد شیری رنگ چه اسمی دارد؟
آمپول‌های شیری‌رنگ معمولاً از نوع تزریقات کورتونی با پایه تعلیقی هستند. در این نوع داروها، ذرات دارو به‌صورت معلق در مایع قرار دارند و به‌تدریج جذب بدن می‌شوند؛ به همین دلیل، اثر آن‌ها طولانی‌تر و پایدارتر است. یکی از رایج‌ترین آمپول‌های شیری‌رنگ، تریامسینولون است که برای تزریق داخل مفصل، اپیدورال یا اطراف ریشه عصب در مواردی مانند دیسک کمر، سیاتیک یا آرتروز پیشرفته استفاده می‌شود.
آیا آمپول نوروبیون (ب کمپلکس) برای کمردرد خوب است؟
نوروبیون ترکیبی از ویتامین‌های B1، B6 و B12 است و مستقیماً درد را تسکین نمیدهد. اما در شرایطی که آسیب عصبی یا ضعف و التهاب عصب (مثلاً در سیاتیک) وجود دارد، به بازسازی عصب کمک می‌کند و میتواند نقش کمکی در درمان داشته باشد. استفاده مداوم از آن معمولاً بی‌خطر است، ولی باید همراه با درمان اصلی باشد تا واقعا به تسکین کمردرد کمک کند.
آمپول روغنی کمردرد چیست؟
اصطلاح “آمپول روغنی” معمولاً به آمپول‌هایی اشاره دارد که پایه آن‌ها روغنی است و برای تزریق‌های بلندمدت یا عمیق استفاده می‌شوند. یکی از رایج‌ترین نمونه‌ها، دپومدورول یا بتامتازون دپو است که برای کاهش التهاب مزمن اطراف مفاصل یا عصب سیاتیک به‌کار می‌رود. اثر آن ممکن است تا چند هفته باقی بماند، ولی باید با دقت و تحت نظر پزشک تزریق شود.
آمپول هیدروکورتیزون برای کمر درد چه تأثیر دارد؟
هیدروکورتیزون یک داروی کورتونی است که با کاهش التهاب، به بهبود دردهای شدیدی که منشأ عصبی یا التهابی دارند، کمک می‌کند. این دارو معمولاً برای تزریق مستقیم در اطراف ستون فقرات یا مفاصل استفاده می‌شود. البته این آمپول در موارد خاص التهاب شدید یا بیماری‌های نادری که نیاز به کنترل سیستم ایمنی دارند، ممکن است تجویز شود.
